Wszyscy o niej słyszeli, nie każdy jej doświadczył. Rwa kulszowa to zespół objawów podrażnienia nerwu kulszowego, największego nerwu naszego ciała. Zewnętrznym czynnikiem wywołującym rwę kulszową jest gwałtowny ruch, najczęściej pochylenie do przodu ze skrętem tułowia. Ból towarzyszący rwie pacjenci określają jako rwący, przeszywający, który obejmuje obszar pośladka, tyłu uda, podudzia aż do stopy. Aby dobrze zrozumieć czym jest rwa kulszowa, trzeba rozpocząć od anatomii.
Nerw kulszowy
Poznanie anatomii pomaga w rozpoznaniu czym jest tak naprawdę rwa kulszowa. Zatem nerw kulszowy to struktura przypominająca napięty sznur i tak jak każdy sznur składa się z kilku wiązek tak nerw kulszowy zbudowany jest z kilku taki wiązek (korzeni nerwowych), które wychodzą z kręgosłupa na wysokości odcinka lędźwiowego (poziom kręgosłupa L4-L5) i odcinka krzyżowego (S1-S3). Po połączeniu się tych korzeni nerw biegnie pod pośladkiem, dalej tyłem całej nogi, aż do stopy. Nerw ten odpowiada za unerwienie mięśni oraz skóry tylnej strony uda i podudzia.
Zdjęcie nr. 1 Nerw kulszowy prawej kończyny dolnej.
Rwa kulszowa – przyczyny
Głównym mechanizmem wystąpienia rwy kulszowej jest ucisk tego nerwu. Najczęściej ucisk może być wywołany poprzez:
a. przepuklinę jądra miażdżystego (przepuklina dysku)
b. zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa
c. wzmożone napięcie mięśni np. mięśnia gruszkowatego
d. ciążę
a. Przepuklina jądra miażdżystego
Wchodzi w skład problemu o nazwie dyskopatia. Dyskopatia jest to proces degeneracji krążka międzykręgowego (dysku). Poprzez to w jaki sposób żyjemy dochodzi do zużycia struktur krążka międzykręgowego. W następstwie tych zmian może dojść do powstania przepukliny dysku, która uciska na nerw kulszowy wywołując rwę kulszową.
Zdjęcie nr 2. Jądro miażdżyste uciskające na nerw.
b. Rwa kulszowa, a zmiany zwyrodnieniowe
Najczęściej wywołują ucisk na nerw kulszowy w obszarze otworu międzykręgowego. To tam w procesie zużywania się kręgów kręgosłupa dochodzi do powstania wyrośli kostnych, które przyczyniają się do powstania rwy kulszowej.
Zdjęcie nr 3. Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa.
c. Zespół mięśnia gruszkowatego
Mięsień gruszkowaty znajduje się w sąsiedztwie nerwu kulszowego. W tym schorzeniu dochodzi do wzmożonego napięcia mięśnia gruszkowatego, który w następstwie uciska na nerw kulszowy. Schorzenie to można zdefiniować również jako rwę gruszkową.
Zdjęcie nr 4. Zespół mięśnia gruszkowatego.
d. Rwa kulszowa w ciąży
W czasie ciąży następuje wiele zmian w organizmie kobiety, które mogą przyczynić się do powstania rwy kulszowej. Najczęstszą przyczyną jest powiększająca się macica, która uciska żyły przy kręgosłupie przez co one mogą zwiększać swoją objętość i wywoływać ucisk korzenia nerwu kulszowego.
Rwa kulszowa – objawy
Rwa kulszowa objawia się najczęściej bólem pleców oraz promieniowaniem przez pośladek, tylną część uda, podudzia, aż do dużego palca stopy. Ból ten powoduje znaczne ograniczenie funkcjonowania w życiu codziennym. Ból zwiększa się przy pochylaniu do przodu, podczas kaszlu, w toalecie. Może dojść również do osłabienia siły kończyny dolnej, zaburzeń czucia. Ma się wrażenie jakby mrówki chodziły po nodze.
Co robić, gdy złapie rwa kulszowa?
W przypadku, gdy wystąpi ostra rwa kulszowa najlepiej bezzwłocznie udać się do osteopaty, który będzie w stanie przeprowadzić odpowiednie leczenie. Dopiero po ustąpieniu stanu ostrego można wdrożyć ćwiczenia mające na celu rozluźnienie struktur odcinka lędźwiowego.
Bibliografia:
- Diagnostyka różnicowa dla fizjoterapeutów.
Zdjęcia:
- www.freepik.com
